Sahte Alkole Dikkat!

 

Üzümden yapıyorum, buradan böyle damıtıyorum, ihtiyacım kadar üretiyorum... Kaçak içki denince benim aklıma her ne kadar A.R.O.G. filmindeki sahne gelse de, özellikle son bir ayda kaçak içki yüzünden ölenlerin sayısı İstanbul ve Ankara başta olmak üzere 100’ü geçti.

Peki, kaçak içki nedir? Yasal olmayan yollarla üretilen içkilerdir ve  içkinin ana maddesi etanoldür. Etanol kullanılarak yapılan içkilerde sağlık açısından bir sorun yaşanmaz. Ancak, kaçak üreticiler maliyeti biraz daha düşürmek adına etanol yerine metanol kullanıyor. İşte asıl tehlike burada başlıyor. Yarım çay bardağı kadar metanol bile insan sağlığını ölümcül derecede etkileyebilir ve zehirlenmeye neden olabilir. Metanol, vücuda alındığında formaldehit ve formik aside dönüşerek görme kaybına, organ yetmezliğine ve ölüme yol açabilir.

Son zamanlarda sahte içki üretimi neden arttı?

Evde içki üretenlere sözüm yok, ancak hijyen kurallarına özellikle dikkat etmelerini vurgulamam gerekiyor. Esas büyük sorun, alkol fiyatlarının fahiş seviyelere çıkması. Türkiye’de uygulanan vergi politikaları, Osmanlı dönemindeki alkol yasaklarını hatırlatıyor. O yıllarda da kaçak içki üretimi artmış, ancak günümüz üreticileri kadar vicdansız olunmadığı için ölümler bu kadar fazla değildi. Aynı dönemlerde alkol yasakları kahvehaneleri popüler hale getirmiş, insanlar meyhanelerden kahvehanelere kaymıştı. Bugün de farklı bir tablo yok. Hatta bir dönem halkın bilgi paylaşım merkezi haline gelen kahvehaneler hükümeti rahatsız etmiş ve kapatılması gündeme gelmişti. Umarım tarih tekerrür etmez.

Bugün alkol fiyatları öyle bir hale geldi ki ulaşılabilirliği gün geçtikçe azalıyor. Çok uzağa gitmeye gerek yok, sadece bir saat uçuş mesafesindeki Kıbrıs’ta 250-300 TL’ye her türlü içkiyi bulmak mümkün ve orada sahte içkiden ölen kimse yok. Bu bile sorunun kaynağını kanıtlıyor. Türkiye’de bir şişe rakının vergisi, toplam fiyatının %70’inden fazlasını oluşturuyor.

Kaçak içki üretiminin artmasının bir diğer büyük sebebi ise vicdansız üreticiler. Sırf 3-5 kuruş daha fazla kazanmak için metanol kullanarak insanların hayatlarını tehlikeye atıyorlar.

Peki, biz bundan nasıl etkileniyoruz?

Öncelikle fiyatların aşırı yüksek olması, tüketiciyi ya içmemeye ya da evde içmeye yönlendiriyor. Ölüm haberleri ise dışarıda içki içmek isteyenleri tedirgin ediyor ve barmenlere olan güveni sarsıyor. Bu yüzden bizlerin bilinçli olması gerekiyor.

Sahte ve gerçek içkiyi nasıl ayırt edebiliriz?

• Damacana ile içki geliyorsa bilin ki siz de ölen insanların vebalini üstleniyorsunuz.
• Bandrol kontrolü için Gelir İdaresi’nin mobil uygulaması kullanılabilir.
• Tat farkı önemli bir ipucu olabilir, ancak bazı üretimler o kadar iyi taklit ediliyor ki farkı anlamak zor.
• Şişe ve ambalaj kalitesi de sahte içkiyi ele verebilir. Merdiven altı üretimlerde etiketler genellikle manuel veya yarı manuel makinelerle yapıldığı için yamuk olabilir.
• Fiyat da belirleyici bir faktördür. Piyasadaki fiyatlardan çok daha ucuza satılan içkiler büyük ihtimalle sahtedir.

Güvendiğiniz bayilerden alışveriş yapın ve güvenilir yerlerde için.

Sahte içkinin ilk belirtileri arasında baş ve karın ağrısı, denge ve konuşma bozukluğu, görmede "kar yağıyor" hissi gibi etkiler bulunur.

Bu sorunu nasıl önleyebiliriz?

• Denetimlerin artırılması şart. Kar marjları düşen işletme sahipleri ne yazık ki sahte içkiye yöneliyor. Böyle bir yerde çalışmamak ve şikayet etmek önceliğimiz olmalı.
• Vergilerin makul seviyelere düşmesi kısa vadede zor görünse de, umudumuzu kaybetmemeliyiz.
• En önemlisi, misafirlerimizi bilinçlendirmek ve mümkün olduğunca fazla insana bu bilgileri ulaştırmak.

Bizim işimiz her geçen gün zorlaşıyor ama en büyük sorumluluk da bize düşüyor.